Başka dillerden gelen kelimelerin Türkçede kullanılması ya da metinlerde farklı kişilerin yazmış olduğu yazılı eserlerden alınmış parçaların kullanılmasına “alıntı” denir. Alıntı sözcüklerin yazım kuralları Türk Dil Kurumuna göre belirlenir. Türkçenin doğru kullanımı için alıntı kelimeler, TDK tarafından belirlenen belirli kurallara göre yazılır. Türkçede alıntı kelimeler, kelimelerin yapısına veya lisanına göre farklı şekilde yazılır.
TDK’ye Göre Alıntı Kelimelerin Yazılışı
TDK'ya göre alıntı kelimelerin yazılışı çeşitli şekillerde metne entegre edilir. Bunun için de dil araştırmacılarının yaptığı incelemeler ve Türkçe dil bilgisi kuralları göz önünde bulundurulur. Alıntı yapılan kelimeler şu kurallar dikkate alınarak yazılır:
- Batı kökenli alıntılar arasında çift ünsüz ile başlayanlar, ünsüz harfler arasına ünlü harf konulmadan yazılır. Gram, gramer, kral, kredi vb.
- Batı kökenli alıntılar içinde yan yana harfler arasında iki veya daha fazla ünsüz bulunan alıntılar, ünsüz harflerin arasına ünlü harfler konulmadan yazılır: alafranga, apartman, biyografi, kilogram vb.
- Batı kökenli alıntılar arasında iki ünsüz ile biten alıntılar, ünsüz harflerin arasına ünlü harf konmadan yazılır: film, lüks, modern, natürmort, psikiyatr vb.
- Batı kökenli alıntı kelimelerin içindeki ya da sonundaki "g" ünsüz harfi olduğu gibi korunur ve bir değişiklik yapılmadan yazılır: biyografi, program, arkeolog, jeolog vb. Ayrıca "fotoğraf" ve "topoğraf" kelimelerinde "g" harfi "ğ" harfine döner.
- Batı kökenli bilim, sanat ve çeşitli uzmanlık dalları amacıyla kullanılan bazı kelimeler, özgün biçimleriyle değişiklik yapılmadan yazılır: andante (müzik), cuprum (kimya), quercus terminus technicus (teknik terim) vb.
- Batı kökenli ve Latin yazı sistemini kullanan dillerdeki alıntı, deyim ve sözler özgün bir şekilde değişiklik yapılmadan yazılır: "Veni, vidi, vici (geldim, gördüm, yendim.)", "Eppur si muove (dünya her şeye rağmen dönüyor.)" vb.
Türkçede kullanılan bir diğer alıntı yöntemi de belirli bir yazarın daha önceden yazmış olduğu yazılı metin içerisinde geçen parçanın, başka bir yazarın yazdığı yazılı metin içerisinde alıntılanarak kullanılması şeklindedir. Kullanılan metni alıntılamak isteyen yazar, kendi yazısında bulunmasını istediği kelime grubu ya da cümleyi tırnak içerisinde belirterek yazar ve bu sayede Türk Dil Kurumunun belirlediği kurallara uyarak Türkçeyi doğru kullanmış olur.
BİZE ULAŞIN
